Sobrecarga de literatura nas aulas? Son imprescindibles materiais literarios na ensinanza de linguas? Lecturas literarias obrigatorias? A literatura é o punto de mira no proceso de ensinanza de linguas e ás veces observado dende un extremo ou outro.
A presenza da literatura
nas aulas pasou por varias épocas. Dende a miña experiencia ata o de agora,
podo discernir dúas etapas: por unha banda, a literatura como único método para
a ensinanza de linguas e, por outra banda, o afastamento da literatura nas
aulas. De feito, a tendencia para min como alumna foi evidente, xa que (a pesar
de que considero que non se pode xeneralizar) docentes de xeracións máis
antigas empregaban a literatura como un único método de aprendizaxe, pero a
medida que outros/as docentes se ían incorporando, a postura ía modulándose
cara á unha idea metodolóxica onde se apartaba a literatura por completo. Pero,
pode ter cabida a literatura nun punto medio dentro do ensino de linguas?
Estou graduada en
Tradución e Interpretación, gustaríame exercer como docente e si: admito que
non devezo pola literatura de Rousseau ou a de Diderot, por exemplo. E o meu
día a día está mergullado polas letras, pola lectura e polas linguas. Por
iso...realmente, que é a literatura? Se lle facemos esta pregunta á rapazada de
quince anos, o máis seguro é que, ademais de pórnos unha cara estraña,
mencionaríanos a literatura de hai séculos aos que ás veces é sometida a ler
sen ningún tipo de comprensión. Polo tanto, onde encadramos a literatura
actual? Os libros de poemas de amor das novas xeracións, os ensaios feministas,
as biografías de todas esas persoas «influentes»? Isto tamén é literatura.
Formulo esta reflexión, xa que quizais o problema se atope en como enfocamos a
literatura.
Deste xeito, o rol do/a
docente é esencial nesta transmisión. Se impoñemos a literatura a través dun
libro obrigatorio no que non existe un coñecemento previo entre o alumnado e no
que o único obxectivo vai ser cubrir un exame de preguntas curtas, a
consecuencia vai ser evidente: desmotivación pola lingua e desmotivación pola
literatura. Ao falarmos de literatura, dende o meu punto de vista, se se
emprega de maneira axeitada, pode traer moitos beneficios. Como ben menciona Fillola,
A. M. (2008), «a competencia literaria e a competencia comunicativa comparten
saberes e activan estímulos textuais». Para min, a madurez educativa dos
alumnos e das alumnas tamén se reflexa na interpretación dun texto, na
capacidade de identificar, recoñecer e aplicar distintos recursos literarios e
de reflexionar dende o sentido crítico. Ao fin, a literatura é a base do noso pensamento; diso se trata
escribir literatura, de expresar para compartir co público. A literatura é creatividade, e isto implica
abrir e crear curiosidades entre as persoas lectoras.
Empregar literatura de
hai séculos na aula tamén é moi importante, pero debemos adaptarnos ás novas
xeracións e innovar para aplicala correctamente. Porén, tamén é posible e moi
recomendable usar material literario actual; é unha maneira de que o alumnado
coñeza novos/as escritores/as e, a parte disto, para darlle unha oportunidades
a eles e a elas.
Por exemplo, considero que é moi boa práctica didáctica empregar textos
literarios para a realización do seu análise. Isto tamén supón non «colapsar»
ao alumnado, senón que se trata dunha pequena introdución a ese xénero
literario. Ademais, en canto ás lecturas «obrigatorias», debemos reflexionar
este tema en como aplicalo na aula. Por que non dar varias opcións e deixar de
lado o concepto de «obrigatorio»? Por que non escoitar ao alumnado segundo os
seus gustos literarios? A miña paixón pola lectura comezou dende a miña propia
elección: cos meus libros.
REFERENCIAS:
Comentarios
Publicar un comentario